Jak wybrać kolor dachu zgodnie z przepisami

Dach pokryty blachodachówką REGAMET Roma CLASSIC

Dlaczego przed budową domu należy koniecznie zapoznać się z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego? Czy można dowolnie zmieniać kolor dachu nie bacząc na akty prawne? Z jakimi konsekwencjami należy się liczyć, gdy postanowimy położyć pokrycie w innym odcieniu niż tym narzuconym w MPZP? Na pytania odpowiadamy w tym artykule.

Kolor dachu a plan zagospodarowania przestrzennego

Jako inwestorzy nie zawsze możemy w pełni decydować o ostatecznym wyglądzie nieruchomości. Wysokość domu czy kolor dachu mogą być narzucone przez zewnętrzne instancje i akty prawne. Gdzie w związku  z tym szukać informacji na temat wytycznych dotyczących wyglądu naszej nieruchomości? 

MPZP oraz strona internetowa konserwatora zabytków

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (MPZP) to akt prawa miejscowego określający, co i w jaki sposób powinno być wybudowane na konkretnych działkach. W tym dokumencie znajdują się zarówno informacje na temat przeznaczenia terenów danej gminy, jak i wytyczne dla zabudowy (np. maksymalna wielkość domu czy odległość między budynkami). W takim akcie mogą pojawić się również adnotacje na temat koloru dachu

Ograniczenia  dotyczące barwy pokrycia dachowego wprowadzane są zazwyczaj w miejscowościach znajdujących się w najbliższym sąsiedztwie parków krajobrazowych i narodowych. Narzucane wytyczne mogą obejmować również strefy ochrony konserwatorskiej. W takich okolicznościach nie wystarczy opierać się wyłącznie na zapisach w MPZP jak np. „nowe budynki powinny nawiązywać formą do historycznej zabudowy wsi”. Koniecznym będzie również skonsultowanie prac budowlanych z konserwatorem zabytków. To z nim uzgadnia się prace ziemno-budowlane, częstokroć obejmujące również to, jaki kolor dachu należy wybrać. W następnie możemy otrzymać przykaz, aby pokrycie dachowe (np. blachodachówki dwumodułowe czy panele dachowe) były w ceglastym odcieniu. Pojawiają się również dużo bardziej restrykcyjne wytyczne, a wśród nich m.in. takie, że dachówki muszą mieć płaski profil, matowe wykończenie i ciemnozieloną barwę.

Dla większości miast MPZP udostępnione jest na stronie Biuletynu Informacji Publicznej, ale z takim dokumentem możemy zapoznać się również osobiście w urzędzie miasta lub gminy. 

Jeżeli z planu wynika, że obszar objęty jest archeologiczną strefą prawnej ochrony konserwatorskiej, należy dodatkowo odwiedzić stronę www Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Tam znajdziemy wnioski oraz wytyczne. W praktyce za tę część odpowiada architekt, jednak warto zapoznać się z poszczególnymi procedurami postępowania. To na nas ostatecznie spoczywa obowiązek spełnienia wszystkich wymogów.

Pokrycie lub zmiana dachu bez pozwolenia – jaka grozi kara?

Kolor dachu nie jest co prawda przedmiotem pozwolenia na budowę, ale jeżeli jego odcień nie będzie zgodny z wytycznymi MPZP, mamy do czynienia z samowolą budowlaną. W takich okolicznościach należy liczyć się z karą finansową oraz ewentualną odpowiedzialnością karną. Nie można zapomnieć również o wielce prawdopodobnej decyzji nadzoru budowlanego o nakazie przywrócenia stanu zgodnego z przepisami. Konieczność wymiany całego dachu może być więc kolejną przykrą konsekwencją niezastosowania się do dokumentu MPZP.

Ponadto należy pamiętać, że położenie dachówki w niewłaściwym kolorze lub zmiana dachu na odcień niezgodnym z przepisami, może skutkować karą nawet po latach od zakończenia budowy. Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego może nie mieć zastrzeżeń podczas odbioru domu, ale już „życzliwy” donos złożony w naszej sprawie, może pociągać za sobą ponowną kontrolę PINB i sankcje prawne.

Z podobną sytuacją spotkamy się również wtedy, gdy w strefie ochrony konserwatorskiej pokryjemy/zmienimy dach, bez ówczesnego dopełnienia wymogów WKZ. Wtedy należy liczyć się z nakazem wstrzymania prowadzonych robót, a gdy nie dostosujemy się do zarządzenia  – nawet z rozbiórką inwestycji. 

Bardzo dotkliwe sankcje karne przewidziane są dla osób, które zniszczyły lub uszkodziły zabytek (np. zerwały dach bez decyzji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków).